ข้อมูลบ้านกุยเลอตอ

ประวัติความเป็นมาของบ้านกุยเลอตอ

บ้านกุยเลอตอตั้งอยู่ในตำบลแม่จัน อำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก เป็นชุมชนของชาวปะกาญอที่ยังคงรักษาวิถีชีวิตชุมชนแบบดั้งเดิม มีความเรียบง่าย รักสงบ ชื่อ “กุยเลอตอ” มาจากคำว่า “กุย” ซึ่งแปลว่า กองรวมกันในปริมาณมาก และ “เลอตอ” แปลว่า ก้อนหิน ซึ่งสันนิษฐานว่ามีอายุประมาณ 200 ปี

เดิมทีบ้านกุยเลอตอเคยตั้งอยู่ที่ “บ้านเตอะหลิแกวโกร” หรือที่เรียกว่า “กุยเลอตอหนึ่ง” ซึ่งเป็นที่อยู่อาศัยเดิมของชาวบ้านกุยเลอตอในปัจจุบัน ต่อมาชาวบ้านได้ย้ายมาอยู่ที่ “บ้านกุยเลอตอสอง” ในปัจจุบัน เนื่องจากความยากลำบากในการเดินทางไปร่วมประชุมที่อำเภออุ้มผาง โดยในช่วงแรกมีเพียง 3 ครอบครัวที่ย้ายมาอยู่ คือ ครอบครัวของ แบล๊ะเชอ บละเล้อ และแหม่จะ หลังจากนั้นจึงมีผู้คนอพยพเข้ามาอยู่มากขึ้น และได้มีการแต่งตั้งผู้ใหญ่บ้านคนแรก คือ นายจอชิ

วิถีชีวิตและอาชีพ

ชาวบ้านกุยเลอตอส่วนใหญ่เป็นชาวปะกาญอ มีประชากรประมาณ 50-60 ครัวเรือน อาชีพหลักคือเกษตรกรรม โดยเฉพาะการปลูกข้าวและทำไร่หมุนเวียน วิถีชีวิตของชาวบ้านยังคงผูกพันกับธรรมชาติอย่างแน่นแฟ้น โดยมีแม่น้ำแม่จันไหลผ่านหมู่บ้าน ชาวบ้านมักใช้ทรัพยากรจากป่าในการดำรงชีวิต เช่น การทอผ้ากี่เอวแบบดั้งเดิม ซึ่งใช้สีธรรมชาติจากพืชพรรณท้องถิ่น

ชาวบ้านกุยเลอตอยังมีความเชื่อและประเพณีที่เกี่ยวข้องกับการรักษาป่าไม้และทรัพยากรธรรมชาติ พวกเขามีความเชื่อว่าป่าไม้และแม่น้ำมีจิตวิญญาณและจะต้องรักษาเพื่อความสมบูรณ์ของชุมชน

การตั้งชื่อหมู่บ้าน

เรื่องราวการตั้งชื่อหมู่บ้านมีที่มาจากการเดินทางของเพื่อนสองคนที่หลงทางกันในป่า แต่ภายหลังได้พบกัน และมีการตั้งชื่อหมู่บ้านตามประสบการณ์ที่พวกเขาได้เจอ เช่น “เกอะตะหลิ” และ “กรุยโค๊ะกระเจอ” แต่ชื่อ “กุยเลอตอ” นั้นมาจากการพบก้อนหินสองก้อนที่ทับซ้อนกัน จึงตั้งชื่อว่า “กุยเลอตอ” ซึ่งมีความหมายถึงก้อนหินกองรวมกัน

เหตุการณ์สำคัญในชุมชน

ในช่วงหนึ่งชาวบ้านกุยเลอตอเคยเผชิญกับเหตุการณ์เกี่ยวกับกลุ่มคอมมิวนิสต์ที่เข้ามาในพื้นที่ ทำให้หมู่บ้านไม่มีผู้ใหญ่บ้านเป็นเวลานานกว่า 20 ปี เนื่องจากความกลัวในสถานการณ์ในขณะนั้น แต่เมื่อสถานการณ์สงบลง ชุมชนก็กลับมาสู่ความปกติสุข และได้มีการแต่งตั้งผู้ใหญ่บ้านคนใหม่

ทรัพยากรธรรมชาติ

พื้นที่โดยรอบหมู่บ้านกุยเลอตอมีทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ โดยมีสถานที่ท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่สำคัญคือ น้ำตกปิตุ๊โกร ซึ่งเป็นน้ำตกที่สูงที่สุดในประเทศไทย ด้วยความสูงกว่า 500 เมตร น้ำตกนี้มีลักษณะพิเศษเมื่อมองจากมุมสูงจะเห็นเป็นรูปหัวใจ ซึ่งเป็นที่มาของชื่อ “น้ำตกรูปหัวใจ” น้ำตกนี้เป็นจุดท่องเที่ยวยอดนิยมของนักเดินป่าที่รักการผจญภัย

นอกจากนี้ ดอยมะม่วงสามหมื่น ซึ่งเป็นยอดดอยที่มีทิวทัศน์สวยงาม ก็เป็นจุดหมายปลายทางอีกแห่งหนึ่งของนักท่องเที่ยวที่ชื่นชอบการเดินป่า ดอยมะม่วงสามหมื่นมีชื่อเสียงจากความสูงและเส้นทางเดินเท้าที่ท้าทาย แต่คุ้มค่าด้วยวิวธรรมชาติที่งดงามตลอดทาง